به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) موسسه شهر کتاب، در پایان شهریورماه سال 93، فهرستی از پرفروش‌ترین‌های فصل تابستان خود را در حوزه‌های مختلف اعلام کرد. در این فهرست 100 کتاب درج شده است که به ترتیب کتاب‌هایی در حوزه‌های داستان جهان و ایران، شعر معاصر و کلاسیک ایران، روانشناسی، مدیریت و اقتصاد، علوم اجتماعی و سیاسی، فلسفه و علم، دفاع مقدس، نمایش و سینما بیشترین فروش را داشته‌اند.

نشر چشمه، نیلوفر و مروارید به عنوان پرفروش‌ترین ناشران در این فهرست قرار دارند و بعد از آن نشرهای علم، سخن، مازیار، ماهی، نگاه، سوره مهر، معین، کارنامه، هرمس، ثالث، فرهنگ معاصر، ماهور، قطره، آموت و طرح نو قرار گرفته‌اند.

در این گزارش کتاب‌های حوزه تاریخ و سیاست با فروش خوبی روبه‌رو بوده است. در فهرست این پرفروش‌ترین‌ها،‌ کتاب‌های «تاملی در مدرنیته ایرانی»، «تجربه مدرنیته»‌، «جامعه‌شناسی ایران (جامعه کژ مدرن)»، «شهریار»، «هاشمی در سال ۸۸»، «تاریخ تحولات سیاسی ایران»، «خاطرات دکتر قاسم غنی»، «راز قطعنامه» و «یادداشت‌های علم (متن کامل)» دیده می‌شود.

در زیر به معرفی کوتاهی از پرفروش‌ترین‌های این حوزه می‌پردازیم. 

داستان مواجهه شورمندانه و پرماجرای قوم ایرانی با مدرنیته 

«تاملی در مدرنیته ایرانی» نوشته علی میرسپاسی است که از سوی نشر ثالث چاپ و منتشر شده است. این کتاب، داستان مواجهه شورمندانه و پرماجرای قوم ایرانی با مدرنیته است. فصل نخست آن، شرح روایت اروپامدارانه از مدرنیته است؛ روایتی که مدرنیته را تجربه انسان اروپایی معرفی می‌کند و جوامع دیگر را در جایگاهی می‌نشاند که بیرون از ساحت مدرنیت قرار دارد. فصل‌های دوم و سوم کتاب، به پذیرش روایت اروپا محور از مدرنیته، به وسیله بسیاری از نخبگان و روشنفکران عصر مشروطه و حکومت اقتدارگر پهلوی می‌پردازد. در فصل چهارم، تلاش‌های روشنفکرانی چون «جلال آل احمد» و «علی شریعتی» برای شکل‌ دادن گفتمان «بازگشت به اصل» و سازش مدرنیته با فرهنگ بومی و سنتی ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کتاب پس از انتشار با استقبال محافل علمی و دانشگاهی آمریکا روبه‌رو و در چند دانشگاه به عنوان متن درسی انتخاب شد.

تاثیر روند مدرنیزاسیون در جوامع مختلف چگونه است؟ 

«تجربه مدرنیته؛ هر آن‌چه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود (به انگلیسی: All That Is Solid Melts Into Air; Experience Of Modernity)» نام کتابی است از «مارشال برمن» که به فارسی ترجمه و منتشر شده ‌است. این کتاب به بررسی تاثیرات اجتماعی، هنری و سیاسی مدرنیته در جوامع مختلف می‌پردازد و بینشی از تاثیر مدرنیزاسیون بر فرهنگ به دست می‌دهد. 

در فصل نخست کتاب به تاثیر روند مدرنیزاسیون بر فاوست گوته می‌پردازد. شخصیت فاوست گوته (فاوست نام نمایشنامه‌ای است اثر یوهان ولفگانگ فون گوته (۱۸۳۲-۱۷۴۹)، نویسنده برجسته آلمانی) نمونه یک توسعه‌گر است که برای توسعه و پیشرفت، مجبور است تراژدی بیافریند. 

در فصل دوم، «برمن» با بررسی مانیفست کمونیست مارکس، به وجه خودمخرب مدرنیزاسیون توجه می‌کند. وی با نقل عباراتی از مانیفست کمونیست که در آن مارکس به تجلیل از بورژوازی می‌پردازد نشان می‌دهد که چگونه بورژوازی رسالت تاریخی مهمی در روند پیشرفت بشریت ایفا می‌کند. در فصل سوم با شعرهای شاعر فرانسوی، شارل بودلر مواجه می‌شویم، به ویژه شعرهای وی درباره بلوارها و خیابان‌های مدرن. فصل چهارم به نوع خاصی از مدرنیسم که برمن آن را مدرنیسم توسعه‌نیافتگی نام می‌گذارد، می‌پردازد. این مدرنیزاسیون از بالا، با نمونه بارز آن یعنی شهر پترزبورگ و بلوار معروف نووسکی و نقش آن دو در ادبیات روسیه (پوشکین، نیکولای گوگول، بیلی، داستایوسکی و ماندلشتام) معرفی می‌شود. در فصل پنجم مارشال برمن به تاثیرات مخرب مدرنیزاسیون بر شهر نیویورک و به‌ویژه محله برونکس که محل زندگی دوران کودکی خود برمن است، می‌پردازد. 

جامعه ایران «مدرن» است اما «بدقواره» 

«جامعه‌شناسی ایران (جامعه کژ مدرن) » اثری است از حمیدرضا جلائی‌پور، استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران. اساس بحث او در این کتاب این است که «جامعه ایران، عقب افتاده و جهان سومی نیست بلکه جامعه مدرن، اما بدقواره است.»

 کتاب «جامعه‌شناسی ایران» بعد از پیشگفتار و مقدمه از دو بخش و 9 فصل تشکیل شده است و چنان که نویسنده خود در پیشگفتار تصریح کرده بر ایران معاصر تمرکز کرده است، اگرچه به تناسب به تاریخ ایران مراجعات فراوانی صورت گرفته اما عمدتا ایران معاصر یعنی پس از انقلاب را بررسی می‌کند. نویسنده در این فصل به تبیین‌ها و تلاش‌هایی که در دهه‌های اخیر از سوی محققان و پژوهشگران برای توضیح وضعیت جامعه ایران ارائه شده نقدهایی وارد می‌کند. به باور او الگوهایی مثل جامعه در حال گذار یا جامعه کوتاه مدت و کلنگی و... نمی‌توانند ویژگی‌های جامعه ایران را توضیح دهند. او در مقابل الگوی جامعه «کژ مدرن یا مدرن بدقواره» را پیشنهاد می‌دهد. 

منفورترین و بحث‌انگیزترین اثر سیاسی جهان 

کتاب «شهریار»، اثری از «نیکولو ماکیاولی»، نویسنده و سیاستمدار ایتالیایی، بی‌گمان، بحث‌انگیزترین و بدنام‌ترین اثر سیاسی همه زمان‌هاست. شهریار که در سال ۱۵۱۳ میلادی به رشته تحریر در آمد و تا سال ۱۵۳۲ به چاپ نرسید، موضوع بحث تفسیرهای متنوعی بوده است. 

این کتاب از 26 باب(فصل) تشکیل شده که هر باب توصیه‌‌، نصیحت و تجربه‌ای است از مملکت‌داری. هوادارای پرشور و نامحدود ماکیاولی در کتاب «شهریار» از یک فرمانروای بسیار قدرتمند که اقدامات او را هیچ ملاحظه اخلاقی نباید محدود کند، وی را در سراسر زمان‌ها نامدار کرده است. ماکیاولی در «شهریار» بارها از حُسن ذاتی اخلاق سخن می‌گوید اما آن را با در نظر گرفتن سرشت بشر ناکارآمد می‌داند.

کتابی که پس از دو سال و نیم توقیف منتشر شد

کتاب «هاشمی در سال ۸۸» که به قلم حجت‌الاسلام رضا صنعتی نوشته شده، گزارش جامعی است از مواضع آیت‌الله هاشمی رفسنجانی از ابتدای فروردین 1388 تا پایان اسفندماه. «هاشمی در سال 88» کتابی است که پس از دو سال و نیم توقیف، در فاصله کمی بعد از انتشار، به چاپ هشتم رسید. این کتاب در شش بخش و از سوی انتشارات سلمان فارسی چاپ شده است. بخش نخست به گزارش مواضع هاشمی در دعوت از مردم به «حضور حداکثری» در انتخابات و لزوم «صیانت از آرای مردم» اختصاص یافته است. بخش دوم به تبیین مواضع وی در برابر «یک جریان انحرافی» پرداخته شده است. بخش سوم به گزارش مواضع وی در «مرزبندی با دشمن و نفی اقدامات ساختارشکنانه» اختصاص یافته است. 

«هشدارهای هاشمی» در سال 88 در بخش چهارم آمده است. بخش پنجم نیز «راهکارها»ی وی برای برون‌رفت از وضعیت نامطلوب این سال را گزارش می‌کند و بخش ششم به گزارش «چند چالش» مرتبط با وی (از جمله طرح دولت وحدت ملی، علت نگارش نامه به مقام معظم رهبری، کارگردانی مبارزات انتخاباتی رقبای دکتر احمدی‌نژاد، امتناع از اقامه نمازجمعه تهران، صحنه‌گردانی حوادث پس از انتخابات، عدم حضور در مراسم تنفیذ و تحلیف رییس جمهور، خانواده هاشمی و...) اختصاص یافته است.

تحلیل تحولات کلیدی تاریخ سیاسی ایران

کتاب «تاریخ تحولات سیاسی ایران» نوشته موسی نجفی و موسی فقیه حقانی در برگیرنده ‏مباحثی در زمینه تاریخ تحولات سیاسی ایران طی 15 قرن دوران اخیر از عصر صفویه تا انقلاب اسلامی‏ است. 

مباحث کتاب بر اساس تاریخ تحولات سیاسی و بر محور (سنوات مهم تاریخی) و وقایعی که به نظر می‏‌رسیده، نقطه‏ عطف اساسی بوده و به عنوان کلیدی برای یک برهه زمانی تلقی می‌شده، تقسیم و فصل‌بندی شده است. در این ‏فصول مطالب بیشتر از حوزه (تاریخ نقلی) به سطح (تاریخ تحلیلی) منتقل شده و در این قالب با نوعی مباحث اندیشه سیاسی و اجتماعی امتزاج یافته است. 

در این اثر سعی شده است موضوعات کلیدی و اساسی و بنیادین مثل (هویت ملی)، (مبانی ملیت ایرانیان)، (سیر دولت - ملت در ایران)، استعمار غرب، نظام‏‌های حکومتی و ماهیت آنها، اصلاح‌گران و اندیشه‌هایشان و نهضت‏ها و جنبش‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اعتلا و انحطاط‌ها در لابه‌لای سطور تاریخ جست‌وجو و برجسته شود.

دکتر قاسم غنی با هزار جور آدم جورواجور در همه جا می‌جوشید
 
«خاطرات دکتر قاسم غنی» با مقدمه مفصلی از دکتر باستانی پاریزی درباره یادداشت‌های وی نگاشته شده است و از سوی نشر علم به چاپ رسیده است. درباره یادداشت‌های دکتر قاسم غنی، باستانی پاریزی نوشته است: «ارزش یادداشت‌های دکتر غنی در این است که غنی درست در متن دو دربار مهم و معروف خاورمیانه قرار گرفته بود؛ دربارهایی که سابقه حکومت دو هزار و پانصد ساله و شش هزار ساله داشتند، و اهرام برافراشته مصر و ستون‌های تخت جمشید سر به فلک کشیده را پشتوانه تداوم خود می‌دانستند. و از عجایب آنکه با فاصله‌ای نه چندان دور از تحریر این یادداشت‌ها، هر دوی این دربارها به چاه باراتر حادثه روزگار افتادند.» 

از مجموعه این یادداشت‌ها یک نکته مهم می‌شود استنباط کرد و آن اینکه دکتر غنی با اینکه با هزار جور آدم جورواجور در همه جا می‌جوشد، هیچ جا با اهل سیاست یا رجال فرهنگی کشورهای بلوک شرق ‌و به‌ویژه روسیه شوروی میانه‌ای ندارد. او شیفته دموکراسی غرب و خصوصا پیشرفت‌های آمریکاست.

راز قطعنامه برملا شد 

«راز قطعنامه» نوشته کامران غضنفری چهل و هشتمین کتاب از سری کتاب‌های نیمه پنهان است که انتشارات کیهان چاپ کرده است. کامران غضنفری پیش از این محتویات این کتاب را به صورت پاورقی در روزنامه کیهان منتشر کرده بود که چاپ این پاورقی با واکنش‌های متفاوتی همراه بود؛ اعتراض برخی از مدیران دخیل در پذیرش قطعنامه از یک سو و استقبال مردم از سویی دیگر. به همین دلیل مولف کتاب پس از جمع‌بندی بازتاب افکار عمومی، اقدام به جمع‌آوری اسناد بیشتری کرد تا کتاب حاضر علاوه بر مطالب چاپ شده در روزنامه، حاوی پاسخ‌هایی به برخی شبهات باشد. غضنفری در این کتاب با مراجعه به اسناد، خاطرات، گفت‌وگوها و کتاب‌هایی که تا کنون درباره پذیرش قطعنامه منتشر شده بود، آنها را در دسته‌بندی مشخص گردآورده تا نهایتا خواننده کتاب بتواند تحلیل جامعی از دلیل و چگونگی پذیرش قطعنامه پیدا کند.


بنابر گفته غضنفری، بخش اعظم این کتاب 300 صفحه‌ای به بررسی عملکرد هاشمی رفسنجانی در روزهای پایانی دفاع مقدس می‌پردازد. نویسنده همچنین در این کتاب با گردآوری نظرات و بیانات امام و رئیس جمهوری وقت –آیت‌الله خامنه‌ای که مخالف پذیرش قطعنامه بوده‌اند- نشان می‌دهد که پذیرفتن قطعنامه یک اجماع کلی نبود و برخی چهره‌های سیاسی آن را به امام تحمیل کردند. 

تحلیل و یادداشت‌های امیراسدالله علم، وزیر دربار شاه

کتاب «یادداشت‌های علم (متن کامل)» جلد پنجم یادداشت‌های امیراسدالله علم، وزیر دربار شاه در برگیرنده یادداشت‌های سال 1354 است. در ابتدای کتاب، خلاصه‌ای از وضعیت کلی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و تحولات مهم ایران در سال 1354درج شده تا خواننده با اوضاع کلی زمان یادداشت‌ها آشنا شود. حزب رستاخیز، انتخابات مجلس شورای ملی و مجلس سنا، جناح‌های مجلس، کاهش درآمد نفت و مشکلات اقتصادی دولت، افزایش هزینه نظامی و خریدهای کلان تجهیزات نظامی، هواپیما، تکاپوهای گروه‌های انقلابی، تشدید تظاهرات، مخالفت‌های مردمی و مشخصه‌های سال 1354، موضوع اصلی یادداشت‌های علم را تشکیل می‌دهند.